Alte Kornmühle Ramsbeck

In vroegere tijden was waterkracht naast spierkracht de belangrijkste energiebron in ons thuisland. De talrijke rivieren en beken in het land van de duizend bergen boden ideale omstandigheden voor de bouw van watermolens om de kracht van stromend water te benutten. Waterkracht werd ook gebruikt om olie te produceren (uit vlas of koolzaad), hout te zagen en pompen en hamermolens aan te drijven. De molen van Ramsbeck werd waarschijnlijk 'rond het Wenden van de 17e eeuw' gebouwd. Hij wordt voor het eerst genoemd in de schatkistlijst van 1685, toen de Keulse keurvorst Maximiliaan Heinrich een speciale belasting hief op de plattelandsbevolking.

De Spielmann (een landarbeider wiens echte naam niet wordt gegeven) 'heeft de Zimmerwerck nodig, woont in de molen in het dorp, maar heeft nog steeds een huis'. Een andere belastinglijst uit 1717 (Landständisches Archiv des Herzogtums Westfalen IV A Nr. 6, Staatsarchiv Münster) laat zien dat de volleboer Jobst Nölleke, genaamd Hüttemann, een erfmolen in Ramsbeck bezit. Meer dan honderd jaar later is de molen nog steeds in bedrijf. In de kroniek van pastoor Milianus Eifler (parochie Velmede) uit 1823 staat het volgende over Ramsbeck: "Er staat ook een koren- en oliemolen die eigendom is van Hüttemann.

Vermoedelijk had de molen van Ramsbeck toen al drie waterraderen als bijzonderheid, die elk verbonden waren met een maalwerk. Hierdoor kon de molenaar zowel graan malen als de zaadcapsules van vlas of koolzaad fijnmalen met behulp van de molenstenen. De molenaar verhitte de olieachtige zaadpulp, roerde het en vulde de stroperige massa in kleine zakjes. Deze werden vervolgens onder de "stampers" geplaatst, die de lijnolie eruit persten, die in de boerderijen werd gebruikt als bakolie, maar ook als brandstof voor de olielampen. De zogenaamde "oliekoeken" die in de zakken achterbleven, werden door het voer van het jonge vee gemengd om hun botten te versterken.

In een aanvraag voor de registratie van waterrechten uit 1920 wordt ook verwezen naar de indrukwekkende leeftijd van de Kornmühle. (Het houten interieur werd rond 1810 gebouwd, de huidige maalstand dateert uit de jaren 1960. De molen is de enige overgebleven molen in Westfalen met drie maalwerken en middeleeuwse technologie. Elk maalmechanisme werd aangedreven door een molenwiel. Transmissies of andere tandwielen werden oorspronkelijk niet gebruikt.

Al in het begin van de 19e eeuw gebruikte de grootvader van de huidige eigenaar een waterrad om elektriciteit op te wekken. Hij verkocht de elektriciteit aan de naburige boerderijen voor 0,10 Reichsmark. Nadat de toenmalige gemeente Ramsbeck was aangesloten op het elektriciteitsnet van de Vereinigte Elektrizitätswerke Westfalen (VEW), stopte hij opnieuw met het opwekken van elektriciteit en breidde hij de tolmolen uit met een toldorsinstallatie. Een dorsmachine in het naburige gebouw werd aangedreven door een transmissie. De molen werd op deze manier gebruikt tot in de jaren 1950. Door overcapaciteit in de meelproductie en de introductie van de maaidorser werd verder gebruik van de molen onrendabel. De molen werd gesloten.

De overblijvende molenraderen raakten in verval. In 1979 liet de heer Fritz Gordes senior een nieuw molenrad bouwen om elektriciteit te produceren voor eigen gebruik met een nieuwe tandwielkast en een nieuwe generator. Er werd een opbrengst van 9 kWh bereikt. In 1983 werd de Alte Kornmühle in Ramsbeck onder monumentenzorg geplaatst.

Met zijn drie molenraderen en de nog goed bewaarde maalderij, waarvan de essentiële onderdelen gerestaureerd kunnen worden, is het een uniek cultuurgoed in NRW dat bijzonder veel bescherming verdient. Dit is het resultaat van studies van onder andere de landbouwkamer van Münster. In het proefschrift van Dr. Ulrike Peyrer (Wassernutzung im Hochsauerlandkreis; Möglichkeiten der Inwertsetzung der Wasserkraftanlagen im Rahmen einer touristischen Route; zugl. Münster Univ., Dis., 1993) wordt de molen van Ramsbeck belicht. Na de aankoop van de molen door de nieuwe eigenaars - Thekla Meeder en Friedrich Gordes - kon het oorspronkelijke doel om de molen te restaureren en toegankelijk te maken voor het publiek opnieuw worden nagestreefd.

Samen met de vereniging "Alte Kornmühle Ramsbeck e.V." werd een nieuw concept voor het gebruik van de molen ontwikkeld en voorgelegd aan de monumentenzorg. Met financiering van de gemeente Bestwig en een 50% aandeel in de kosten van de molenvereniging werd het stuwsysteem, dat de watertoevoer naar de molen via de molenloop regelt, in 2004 vernieuwd. Er werd ook een nieuwe vistrap geïnstalleerd. Op het tien jaar oude molenrad was het nodig om de inmiddels verrotte eiken planken van het binnenrad te vervangen. (Tand- en groeftechniek, houtvochtgehalte meer dan 30%).

Wandelpad bij de molen: In 2004 deed de molenvereniging de eerste inspanningen om het wandelpad achter de molen weer toegankelijk te maken. We verwijderden een oude voederbak uit de molenschuur, plaatsten die naast het nieuw verharde pad naar het molenrad en plantten er planten. De waterafvoer bij het molenrad werd omheind met een nieuw hek. Losse stenen en gaten in de mortel leidden tot de noodzakelijke beslissing om de hele waterafvoer te herbouwen. Het was belangrijk om met geschikte bouwmaterialen rekening te houden met de constante vochtigheid en veranderende weersomstandigheden. Mijnbouwroute >>

Rondleiding door de molen: Een rondleiding door de molen is mogelijk na telefonische afspraak. Afspraken kunnen worden gemaakt door te bellen naar 0151-65984268.

Contact: 0151-65984268 (rondleidingen) 0231-431940 (1e voorzitter) 0170-1959603 (2e voorzitter)