Bessemer Birne (voormalige ijzerfabriek Rödinghausen)

Het Hönnetal, door de 19e-eeuwse dichter Levin Schücking beschreven als wild en somber en daarom schilderachtig en romantisch, is ook een regio van vroege industrialisatie. Waterkracht, ijzerertsafzettingen, hout, steenkool en kalk waren hier belangrijke grondstoffen en vormden de basis voor de ijzerindustrie. Het begon in Rödinghausen met de adellijke familie von Düker en hun molens, hamers en een ijzerfabriek in 1744. In 1890 richtten Daniel Luyken en Carl Altpeter samen met drie andere partners de ijzergieterij van Rödinghausen op. Op 1 augustus van dat jaar begon de productie met 80 arbeiders. De gieterij produceerde petroleumlampen, bouwbeslag, huishoudelijke artikelen zoals strijkijzers, wafelijzers en pannen in artistiek en commercieel gietwerk. Later kwamen daar aslagers, remblokken en wagonbeslag voor de spoorwegen bij. In 1915, tijdens de Eerste Wereldoorlog, werd de ijzergieterij uitgebreid. Er werd een nieuwe hal gebouwd en de eerste Bessemer bol werd geblazen om staal te maken van ruwijzer.
Hiermee kon in 20 minuten negen ton staal worden geproduceerd. Voorheen duurde dit 24 uur!
De tweede oven volgde in hetzelfde jaar en de derde werd in 1916 geïnstalleerd. Tegen het einde van de Eerste Wereldoorlog was het personeelsbestand van de ijzergieterij, die nu uit twee productiefaciliteiten bestond, gegroeid tot 800 mannen en vrouwen - net als elders moesten de vrouwen na de oorlog hun baan opgeven voor de mannen die naar huis terugkeerden. In 1925 opende de ijzergieterij in Rödinghausen een nieuw marktsegment met kerstboomstandaards. Tijdens de bewapeningsproductie van het nationaalsocialisme kwam er een economische opleving:
In 1939 werd meer dan 6.000 ton grijs gietijzer en 3.800 ton gietstaal geproduceerd voor de oorlog. In de jonge Bondsrepubliek Duitsland breidde de ijzergieterij haar productassortiment uit met zware fittingen die nodig waren voor nutsbedrijven voor gas en water, raffinaderijen en andere industrieën. Vanaf 1953 opereerde de ijzergieterij onder de naam "Eisenwerk Rödinghausen".
In 1960 werden de drie Bessemer bollen uit productie genomen en vervangen door een moderne vlamboogoven. De bollen bleven op het fabrieksterrein. Halverwege de jaren 1980 was de ijzerfabriek een van de tien grootste gieterijen in de Bondsrepubliek Duitsland.
In 1996 kwam er echter een einde aan de hele operatie. Al in 1994 beoordeelde het Westfaalse bureau voor monumentenzorg de drie Bessemer-peren als unieke technische monumenten: ze symboliseren een specifiek technisch proces van staalproductie en hebben een zeldzaamheidswaarde. Toen de fabriek in 1996 werd gesloten, nam het LWL Industriemuseum Henrichshütte in Hattingen de drie peren over.
Sindsdien liggen ze daar opgeslagen in het magazijn. In 2024 keerde er echter een Bessemerpeer terug naar Rödinghausen - zo'n terugkeer komt niet vaak voor. De Bessemer-peer uit de ijzerfabriek Rödinghausen, die hier als oriëntatiepunt op het fietspad staat, laat zien hoezeer het stadsbewustzijn van Menden nog steeds wordt gekenmerkt door de ligging aan de schilderachtige en romantische rivier de Hönne en de verweven geschiedenis als ijzer- en staalindustrie.