Schledden zoals de Westerschledde zijn een geologische bijzonderheid van de Haarstranges. Door de gekarstificeerde ondergrond zijn hier droge dalen ontstaan, die alleen in de winter of na hevige regenval water bovengronds brengen.
De Westerschledde begint achter de Langenstraße (Rüthen), ten noorden van de "Spitzen Warte" en mondt na 15,3 kilometer uit in de Störmede Bach.
Het natuurreservaat is ongeveer 365 hectare groot en wordt gekenmerkt door de bijzondere kenmerken van een historisch ontwikkeld cultuurlandschap. De vormende kracht van stromend water en menselijk beheer, vooral eeuwenlange begrazing, hebben een wild en romantisch dal gecreëerd.
De eiken- en beukenbossen in het zuiden bevatten hier en daar nog een rijke kruidlaag en vormen het leefgebied van zeldzame diersoorten. De kalkgraslanden in het centrale deel van het gebied zijn relicten van vroegere extensieve begrazing. Dit vegetatietype is een van de meest soortenrijke gemeenschappen in Centraal-Europa. De open valleigebieden zijn het leefgebied van talloze libellen, vlinders en vogelsoorten.
Op de ondiepe kalkbodems groeien zeer bedreigde wilde kruiden. Om deze te beschermen zijn er stroken aangelegd waar geen kunstmest en herbiciden worden gebruikt.
Lokale autoriteiten en natuurbeschermers proberen het open karakter van de Westerschledde vallei te behouden door gerichte onderhoudsmaatregelen en begrazing door schapen.